Igła gramofonowa, umieszczona w rowku płyty, wprawiana jest w ruch przez nierównomierności rowka w obracającej się płycie. Drgania te przenoszone są na wkładkę gramofonową, do której igła jest przymocowana. Kształt tych nierównomierności jest taki, że drgania igły odtwarzają sygnał akustyczny zapisany na płycie podczas jej nagrywania.

Wśród konstrukcji wkładek rozróżniamy:

• piezoelektryczne – mają znaczenie tylko historyczne z powodu wąskiego pasma przenoszenia, wymagały również znacznie większego nacisku na płytę powodując jej szybsze zużycie. Obecnie montowane są w tanich gramofonach, często stylizowanych na urządzenia "retro", dostępnych najczęściej w sklepach wielkopowierzchniowych,
• elektromagnetyczne – magnes poruszany względem cewki (MM – Moving Magnet), o napięciu sygnału wyjściowego rzędu 2 - 8 mV; wkładki tego typu wymagają użycia przedwzmacniacza z korekcją RIAA,
• magnetoelektryczne – cewka poruszana względem magnesu (MC – Moving Coil), generujące sygnał w zakresie 0,1 - 2mV,
• elektrostatyczne (możliwe do skonstruowania),